Meidoornnaald

Eind vorig jaar besloot ik om tijdens de heilige nachten in december voor elke maand van 2020 een boom te kiezen om me vervolgens die hele maand lang in alles rond die boom te verdiepen. Hoe ik dat deed kun je lezen in dit bericht.

Zo ontdekte ik dat je van een doorn van de meidoorn een naald kunt maken. Het is wel een prutswerkje waarbij voorzichtigheid geboden is. Je maakt het gaatje met een scherp klein mesje en de doorn barst snel en als het mesje uitschiet dan kun je jezelf bezeren. Gebruik een versgeplukte doorn, want die is nog niet zo hard. Werk eerst aan de ene kant van de doorn en wannneer je bijna op de helft van de doorn bent aangekomen met het gaatje, werk dan vanaf de andere kant. Op het laatst kun je nog een kleine spijker gebruiken om het gaatje mooi rond en open te maken. Schil de doorn voor zover nodig is om de naald glad te maken en als je dat mooi vindt schil hem dan helemaal.

Zo'n naald gebruik je natuurlijk alleen voor een speciaal werk. Voor mij gaat er van de meidoorn heel veel troost uit. Ik koos ervoor om met de naald een vingerlabyrint te maken. Een labyrint staat voor "levensweg". Je verdwaalt er niet in zoals in een doolhof. Nee je wordt vanzelf naar het midden geleid, naar de kern. Ik gebruikte een katoenen doek als ondergrond en wol en hennep voor het labyrint. In een lastige periode van mijn leven toen ik worstelde met mijn gezondheid, bood het mij troost dit labyrint te maken. Later bleek het ook mijn creativiteit weer "aangezet te hebben". Wat bijdroeg aan mijn herstel.

Meidoorn werd vroeger veel gebruikt als natuurlijke erfafscheiding, haar doornen maakte een heg ondoordringbaar.

De meidoornnaald op de foto is te koop in de winkel van OngeEikt in Assen aan het Koopmansplein.

Groene groet,

Jitske

"voelsprieter voor spoorsuppor; heldervoelend coach"

en maker van "Webbedingen; een toefje natuur met een snufje magie, van Het Groene Web"

Lijsterbesketting

Lijsterbessen beginnen vanaf half juli rijp te worden. Heel leuk om van de verse rijpe bessen een ketting te maken. Ik gebruikte een naald om de draad door de bessen te rijgen.

Volgens Schotse folklore doe je dat met rood draad en leg je knoopjes tussen de bessen. De kettingen werden mee gegeven aan reizigers (over zee) om hen te beschermen. Ze werden dan als halsketting of armband gedragen. Lijsterbesstruiken werden vaak bij de ingang van een erf of bij de voordeur geplant, ter bescherming tegen narigheid en kwaad. Ze brengen ook geluk. Lijsterbeshout mocht niet zomaar gebruikt worden, omdat de boom als heilig werd beschouwd. Voor spintollen en spinnewielen mocht het wel worden gebruikt. Spinnen werd als magisch werk gezien.

Wanneer je de oude verhalen rond de Lijsterbes kent, wordt het maken van een ketting nog specialer. Ik geef er mijn eigen draai en en heb een ketting voor mijn raam gehangen. Het idee dat het me zou beschermen en zelfs geluk brengen vind ik mooi, dus dat omarm ik.

Naar verloop van tijd drogen de bessen in. Je kunt de ketting het hele jaar laten hangen tot je het volgende jaar weer een nieuwe maakt.

Een paar kettingen die ik dit jaar maakte worden verkocht in de winkel van OngeEikt in Assen.

Van lijsterbessen kun je ook gelei, jam, wijn, likeur, chutney en nog veel meer maken.

Groene groet,

Jitske

van "Het Groene Web"

en "voelsprieter voor spoorsupport; heldervoelend coach"

Eikeltjeskoffie bij OngeEikt

In de winkel van OngeEikt verkoop ik eikeltjeskoffie gemaakt van eikels die ik verzamelde bij het hunebed van Loon. Hoe toepasselijk!

Ik wil je graag laten zien hoe verrassend de natuur kan zijn en hoe je vanalles kunt maken van wat je (in dit geval) in overvloed vindt in de natuur. Maar ook onder de eiken voor het Drents Museum midden in de stad, Assen. Als je goed kijkt is de natuur overal.

Heel leuk als je eens een product van mij onder de naam "Webbedingen; een toefje natuur en een snufje magie van Het Groene Web" koopt. Zo kun je er van proeven en kan ik ze rond blijven strooien. Er worden in de winkel ook heel veel mooie dingen verkocht van collega's, dus een bezoekje is zeker de moeite waard.

Om te beginnen. Eikels bevatten tannine dat (alleen!) in grote hoeveelheden ongezond voor ons is. Je bereidt ze dus zo dat ze meer geschikt worden voor consumptie. In mijn werkwijze doe je dat door ze te koken. Raap de gevallen en alleen de bruine exemplaren, want die bevatten minder tannine dan de groene.

Er zijn veel manieren om eikeltjeskoffie te maken. Kies vooral de manier die het best bij je past. Ik ga meestal voor de gemakkelijkste. Bij de werkwijze hieronder pel je eikels niet van te voren en dat scheelt heel veel werk.

Was en selecteer de eikels zorgvuldig. Verwijder takjes en hoedjes, eikels met opgebarsten schil en eikels met een gaatje. In de eikels met een klein rond gaatje woont of woonde de larve van een snuitkever, de eikelboorder of kleine eikelboorder. Ook kunnen eikels schimmelig zijn. Open bij twijfel de eikel en controleer de inhoud.

Doe de eikels met een heel klein laagje water in een pan op een middelhoog vuur. Sluit de pan goed af met een deksel. De eikels geven vocht af en worden daarin gestoofd. Het vocht moet niet te veel verdampen. Roer ze om de paar minuten even door. Sluit de pan daarna weer goed af. De eikels gaan openbarsten de schillen vis je uit de pan met een tang. Ze worden naar verloop van tijd (donker) bruin. Als het vocht bijna is verdwenen kun je ze van de hittebron afhalen en laten afkoelen. Nu kun je nog de resterende schillen verwijderen. Hak ze in kleine stukjes en versprijdt deze over een bakplaat met bakpapier en droog ze zo lang als nodig is (voel af en toe) in een oven op 100 graden. Doe een pollepel tussen de deur om het vocht te laten ontsnappen. Als ze helemaal goed droog zijn, kun je ze in een keukenmachine, een koffiemolen of een vijzel fijn malen tot een poeder.

Eiektjeskoffie heeft tijd nodig om te trekken. Je kunt het poeder overgieten met kokend water een een tijdje laten staan en eventueel daarna door een fijne zeef of een doek schenken. Je kunt het poeder ook met water (of havermelk!) een paar minuten opkoken en daarna zeven.

Het gaat er meer uitzien als thee dan als koffie. Dat is wellicht handig om te weten.

Ondanks dat ik het pellen oversla is het natuurlijk nog steeds veel meer werk dan een kant en klaar product kopen en gebruiken. We zijn zo gewend om even op een knop te drukken en dan te hebben wat we willen.

Het Groene Web nodigt je uit om te vertragen, te focussen op je eigen creatie en er een ritueel van te maken. Voel hoe je onderdeel uitmaakt van de rijkdom van het groene web, die voor het oprapen ligt.

Ik ontdek iedere keer weer wat nieuws. Ook over dingen die soms letterlijk bij mij op de stoep liggen, waar ik zonder nadenken overheen stap. Wist jij van het bestaan van de eikelboorder? Ik niet totdat ik eikels ging rapen om koffie van te maken.

Nog 2 weetjes als uitsmijter:

- Als je een methode om eerst eikels te pellen/schillen wilt gebruiken. Sla dan met een hamertje of een steen op het rondje waar het hoedje heeft gezeten. Dat werk perfect, de schil barst gemakkelijk open en meestal gaat het bruine velltje meteen (bijna helemaal) mee.

- Je kunt ook meel maken van eikels en daarmee bakken.

Groene groet,

Jitske

van "Het Groene Web"

en "spoorzoeker voor spoorsupport; heldervoelend coach"